Athene

De Atheense democratie was meer dan een staatkundig systeem van volksmacht (dèmokratia). Debatten over haar betekenis deed mensen voor het eerst in de geschiedenis nadenken over politiek. De volksvergadering en de juryrechtbanken maakten de welsprekendheid tot een kunde. In het open klimaat van de democratie was geen enkel huisje heilig: uit alle hoeken van de Griekse wereld trokken intellectuelen naar de ‘leerschool’ van Griekenland. Het toneel, onderdeel van religieuze festivals, had een centrale plaats in de democratie: voor het bijwonen van tragedies en komedies kregen de bezoekers een vergoeding. Zo kreeg de literatuur een enorme impuls. Maar ook de Akropolis is een monument van de democratische cultuur. Bovenal bracht de democratie ‘betere manieren’ bij, zoals gelijkberechtiging, respect voor wetten, openbare veiligheid, verdraagzaamheid en vermindering van wreedheid tegenover mensen en dieren. Het unieke systeem van volksmacht, de democratische levensvormen en de weergaloze, ‘klassieke’ cultuur vormen ook na vijfentwintig eeuwen stof tot nadenken en genieten. In zijn Athene schetst Anton van Hooff op prachtige wijze die rijke wereld van het democratische Athene in haar samenhang.