De eenzaamheid van de waanzin

Hoe kan het verstand zo op een dwaalspoor raken dat waanzin het gevolg is? Waarom kan iemand zonder aanleiding in diepe somberheid verzinken? Het zijn vragen waarover zowel psychiaters als schrijvers zich buigen. Psychiaters geven antwoorden die voor groepen mensen gelden. Zij leveren de theorie. Schrijvers 'vertalen' die theorie naar dat ene, vaak eenzame leven en maken zo compassie en begrip mogelijk.

Met iedere koerswijziging in de psychiatrie veranderen ook de literaire verhalen. Samen vormen deze een eigen geschiedenis van compassie en begrip waaraan talloze schrijvers een bijdrage leveren: van Goethe, Dickens, Poe en Flaubert tot Nabokov en Patrick McGrath. Sommigen vertellen over de eigen ervaring met waanzin, zoals Gerard de Nerval, Sylvia Plath en David Sedaris. En soms zijn het psychiaters die voor een literaire vertelling kiezen, zoals Frederik van Eeden en Irvin Yalom.

De eenzaamheid van de waanzin is het boeiende verslag van deze literaire geschiedenis tegen de achtergrond van ontwikkelingen in de psychiatrie.

Ranne Hovius is psycholoog en journalist, onder andere voor de Volkskrant.