De glimlach van de sirene

Mythische helden, groteske monsters, raadselachtige sfinxen en antieke goden en godinnen bevolken de Renaissance Tuinen van Bomarzo, in het grensgebied van Toscane, Umbrië en Lazio. Maar het was de grote meermin aan het eind van de route die in de zomer van 1978 Selma Sevenhuijsen het meest raakte. Met haar twee staarten en kalme, enigszins geheimzinnige glimlach maakte de meermin een onuitwisbare indruk. Het duurde vijfentwintig jaar voordat Sevenhuijsen haar opnieuw tegenkwam. Bij toeval ontdekte zij de meermin op Toscaanse kerkjes en – intrigerender nog – op graven aan de ingang van labyrintische holle wegen, door de Etrusken uitgehakt in het landschap rond de oude stadjes Pitigliano en Sovana. Ze besloot langer in deze streek te blijven om de betekenis van de dubbelstaartige meermin en het Etruskisch labyrint te doorgronden.

In dit boek voert Sevenhuijsen ons mee op haar ontdekkingsreis door een duizenden jaren oud sacraal landschap vol heilige plekken, waar een labyrintische cultuur in allerlei opzichten haar sporen heeft nagelaten. Gaandeweg toont het landschap zich als één grote tempel, gewijd aan het heilig huwelijk tussen hemel en aarde. Bronnen, grotten, watertempels, oude altaren, holle wegen, onderaardse gangen, steencirkels en resten van oude labyrinten zijn stille getuigen uit lang vervlogen tijden, waarin de aarde werd vereerd als moedergodin. We leren de symbolentaal in het landschap verstaan. Oeroude mythes komen tot leven. Het verhaal beweegt zich heen en weer tussen verschillende lagen in de geschiedenis – van de neolithische tijd tot het christendom. De dubbelstaartige meermin blijkt niet alleen bij de Etrusken een belangrijke rol te vervullen, maar ook bij Longobarden, Merovingers en Tempeliers. Zelfs Maria Magdalena wordt wel verbeeld als meermin…

De glimlach van de sirene laat zich lezen als een intrigerende cultuurhistorische en spirituele detective. Het boek vult een leemte op in de geschiedenis van het labyrint en van de Godin. Het levert een nieuwe kijk op de Etrusken en het heilig landschap in zuidelijk Toscane. Een welkome aanvulling ook op eerdere publicaties over Bomarzo.

Selma Sevenhuijsen (1948) studeerde Politieke en Sociale Wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Vanaf 1989 was zij hoogleraar Vrouwenstudies en Ethiek en Politiek van Zorg aan de Universiteit Utrecht. Zij heeft sinds 2002 een eigen praktijk voor werken met het labyrint. Sinds 2006 leidt ze spirituele en culturele reizen naar het gebied rond Pitigliano.