De muiterij op De Zeven Provinciën

“Nederland in jaren dertig. Meesterlijk boek over marine-muiterij.” Nieuwsblad van het Noorden

Op 4 februari 1933 brak muiterij uit op het Nederlandse oorlogsschip De Zeven Provinciën. Het schip bevond zich toen op oefentocht bij de noordwestkust van Sumatra. Bijna een week lang voer het onder bevel van de muiters in de Nederlands-Indische wateren vóór het op het op 10 februari tot overgave gedwongen werd. De wijze waarop dat gebeurde veroorzaakte evenveel opwinding als het feit van de muiterij zelf: er werd een bom op het muitende schip gegooid (23 doden en verscheidene gewonden).

In dit boek worden het verloop van de muiterij, de aanleidingen (waaronder salariskortingen) en de achtergronden (de verhouding onder het marinepersoneel) uiteengezet. Deze beschrijving wordt gevolgd door een uitvoerige analyse van de reacties op de muiterij in Nederland. Van de zijde van de overheid leidde dit sensationele gebeuren tot gezagsversterkende maatregelen ten opzichte van militaire belangenverenigingen, en dan met name de marinebonden. Op politiek terrein leidde de muiterij tot heftige discussies over zaken als orde en recht, staatsgezag en vrijheid, socialisme en democratie.
Uit die discussies blijkt dat de muiterij geen keerpunt in de Nederlandse geschiedenis is geweest. De erin verwoorde standpunten geven echter wel een uitstekend en bijzonder levendig beeld van wat er in de ‘burgerlijk-verzuilde’ maatschappij van de jaren dertig in Nederland werd gedacht en gevoeld.