Het grote gevecht

Februari 2017 mislukt de poging van Kraft Heinz om voor 135 miljard euro Unilever te kopen. Een bedrijf dat stelt op de wereld te zijn om geld te verdienen heeft volgens Paul Polman geen bestaansrecht. De CEO van Unilever weigert voor een paar miljardairs te werken. Bedrijven moeten een force for good zijn, werken voor de miljarden mensen die niks hebben. Overheden en goededoelenorganisaties dragen Polman op handen, maar het vertrouwen van analisten en beleggers is dun. Dat goede is nauwelijks in hun rekensommen te vangen. De beloofde verkoopverdubbeling van Dove en Magnum wel. Maar hoe duurzaam is dat? Zijn poging om Unilever een veilige Nederlandse haven binnen te loodsen, zo de Brexit te ontvluchten en bescherming tegen op snelle winst gerichte aandeelhouders te zoeken, loopt uit op een drama. Balancerend tussen het geld en het goede loopt Polman, meer ‘priester’ dan CEO, te ver voor de troepen uit. De wereld snakt naar een bedrijfsleven dat zich over de grote vraagstukken van deze tijd, zoals het veranderende klimaat, ontfermt. Het Grote Gevecht laat op meeslepende wijze zien dat we daarvoor allemaal een grote draai moeten maken. Zo kan de ziel van het kapitalisme worden gered. Jeroen Smit (1963), bedrijfskundige en voormalig hoogleraar journalistiek, doet al dertig jaar onderzoek naar leiderschap in het bedrijfsleven. Van zijn boeken over Ahold (Het drama Ahold, 2004) en ABN Amro (De prooi, 2008) werden meer dan 350.000 exemplaren verkocht. Ze werden bekroond als ‘Managementboek van het Jaar’, ‘Journalistieke boek van het jaar’, ‘Beste onderzoeksjournalistiek’. Van De prooi werden een toneelstuk en een tv-serie gemaakt. Smit ontving de Machiavelliprijs, omdat hij de oorzaken van de economische crisis voor een breed publiek toegankelijk wist te maken. Over De prooi. Blinde trots breekt ABN Amro: ‘De prooi leest als een whodunit (…) unputdownable.’ NRC Handelsblad ‘Blinde trots brak de bank. Maar het is Jeroen Smit gelukt om al de betrokken bankiers diezelfde blinde trots te laten afleggen en mee te laten werken aan zijn realistische reconstructie. Dat vereist een uitzonderlijk journalistiek talent. De Chinese muur van ontoegankelijkheid die banken tot voor kort om zich heen opwierpen is door Jeroen Smit op een gedetailleerde en briljante wijze geslecht. Het resultaat is een boek waarvan de betekenis ver uitstijgt boven het eigenlijke onderwerp.’ juryrapport Machiavelliprijs 2009