Het onvoltooide schilderij

Het is menselijk om datgene wat men begon ook te voltooien. Dat komt omdat men het onafgewerkte ervaart als gebrekkig. Die waarneming is zeker ook van toepassing op de schilderkunst, hoewel ze reeds door Plinius de Oude werd gerelativeerd: hij schatte sommige onvoltooide werken hoger in dan voltooide. Nico Van Hout, conservator 17e-eeuwse schilderkunst van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen en co-auteur van o.a. het Corpus Rubenianum, wijdde een diepgaande studie aan het fenomeen. Hij ging bij oude en moderne meesters van de 15e tot de 20e eeuw op zoek naar onvoltooid werk, en vooral naar de reden erachter. Ging het om ziekte, overlijden, onenigheid met de opdrachtgever of ontevredenheid over het artistieke resultaat? Aan de hand van vijftig onafgewerkte doeken belicht de auteur een weinig bekend onderdeel van de geschiedenis van de schilderkunst. Bovendien toont hij aan hoe het onvoltooide uit het verleden vele avant-gardes heeft beïnvloed, gaande van kubisme en expressionisme tot abstracte kunst. Alle avant-gardekunstenaars waren begeesterd door het ruwe, ongepolijste, achtergebleven idee. Het onvoltooide schilderij biedt een bijzondere blik op het verleden.