Leven met de dood

De Hongaarse arts Olga Lengyel heeft acht maanden gevangen gezeten in het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. Bij aankomst werden haar kinderen en beide ouders vergast. Haar man werd tijdens de dodenmars door de SS geëxecuteerd. Lengyel is erin geslaagd zich aan het broze kampleven vast te klampen. 'Ze verwachten het ergste ' maar niet het ondenkbare.' (Charlotte Delbo) Olga Lengyel schreef haar verslag al in 1947. Het boek behoort daarmee tot de eerste kampverhalen. Ze schreef om te getuigen van de gruwelen in Birkenau en de massamoord die zich daar voltrokken heeft. Een realistischer getuigenis is niet denkbaar. Zestig jaar na dato is het nog steeds pijnlijk dit boek te lezen en moeilijk de menselijke factor in de kampen te doorgronden. Leven met de dood is een holocaust klassieker, waartoe bijvoorbeeld ook Primo Levi's Is dit een mens behoort. Primo Levi probeert afstand te nemen, is filosofisch en poëtisch, terwijl Olga Lengyel meer beschrijvend en beschouwend is. Olga Lengyel is schuldbewust en velt een hard moreel oordeel. Het boek is voorzien van een uitgebreide historische inleiding en illustraties van ex-gevangene Jan Komski.