Patronen van patronage in het zeventiende-eeuwse Antwerpen

Patronen van patronage in het zeventiende-eeuwse Antwerpen
Een elite als actor binnen een kunstwereld

In de zeventiende eeuw was Antwerpen niet langer de internationale handelsmetropool van West-Europa. De stad bleef evenwel een spil van kunststromingen en en belangrijk kunstcentrum, dat aan de grondslag lag van talrijke artistieke innovaties. Ondanks de opkomst van een massamarkt voor kunst, bleef de consumptie van architectuur en beeldende kunsten in belangrijke mate het terrein van de patronage.
Kunstpatronage wordt in dit boek als sociale constructie bestudeerd. Het zwaartepunt ligt daarbij op de organisatorische inbedding van de kunst en de patronen, die de kunstpatronage aannam binnen de lokale kunstwereld.

Na een sociologische doorlichting van de Antwerpse elite ontsluit Bert Timmermans via verschillende invalshoeken het brede veld, dat de kunstpatronage van de Antwerpse elite bestreek. Culturele en artistieke projecten, economische lobbies en politieke facties berustten op de integratie van kapitaal en talent dat van meerdere families afkomstig was. De rol van de elite in het kerkelijke bouwoffensief wordt gewogen. De kunstconsumptie in kerken en kloosters in kaart gebracht. Veel aandacht gaat uit naar de artistieke aanbestedingen die de elitegroepen bij hun beeld- en identiteitsvorming deden. De lezer maakt kennis met collectioneurs en connaisseurs en hun impact in de artistieke innovatie- en selectieprocessen. Zo wordt hij gentroduceerd in de formele en informele netwerken binnen de Antwerpse kunstwereld. Juist in de afwezigheid van een strikte scheiding tussen de sferen van economie, politiek en kunst, lag het belang van de elite als actor binnen de patronage.