Renaissance in Mei

Hélène Nolthenius is door haar musicologische studie ertoe gekomen zich in de late Italiaanse middeleeuwen te verdiepen. Daarbij is haar belangstelling gaandeweg ver buiten de oevers van de zuivere musicologie getreden en heeft zij het gehele panorama niet alleen, maar ook de details van het leven en de levenscultuur der eeuwen in haar onderzoek betrokken. Haar benadering van de geschiedenis blijft bij uitstek muzikaal. Zij zoekt en vindt de grote vormen van het historisch gebeuren, speurt naar de leidende thema"s en heeft een geoefend oor voor dissonanten of verborgen harmonieën welke feiten en personenél verbinden en scheiden. Deze muzikale zin weerspiegelt zich in de opbouw van haar werk en in het geestige en klinkende proza dat Hélène Nolthenius schrijft en dat lezers heeft aangetrokken ver buiten de kring van direct geïnteresseerden in de Italiaanse cultuurhistorie. In dit boek wordt de 14e eeuw behandeld vanuit het perspectief van de stad waar de renaissance haar lente beleefd heeft; deze periode ontvangt haar structuur in het leven van de Florentijnse musicus Franceso Landini, de grootste componist van zijn tijd, tevens de eerste "individuele" musicus van Europa. Het beeld rijst op van de woelige Arnostad, waarin Guelfen en Ghibellijnen elkaar belagen en het stadsproletariaat een paar verschrikkelijke maanden lang het bloedige heft van de bijl in handen houdt; waarin de pest rondgaat en Boccaccio het achterdecor levert voor de scherp?geëtste verhalen van de Decamerone; waarin schilders en bouwmeesters nieuwe vormen zoeken en een musicus de stem van zijn tijd wordt; de stad waarin zich tenslotte de kritieke wending voltrekt van kerkelijke gebondenheid naar een leven dat om zichzelfswil geleerd en genoten wordt. De eeuw levert een rijke oogst van berekenende handelslieden die hun medemensen het vel over de oren halen, van opgewekte rabauwen die elkaar voor een stuiver om zeep helpen – de tijdgenoten hadden hun geluk en hun beschermengelen nodig om zonder rampspoed hun einde te halen! Maar diezelfde wilde levenshonger heeft het aanzien geschonken aan de meest verfijnde productie sinds Hellas" dagen, een jonge weelde die nog heden musea vult, harten verheugt en voorgoed het lentelijk karakter van Florence bepaalt.