Ruggengraat van de stad

Met de focus op één locatie – de stad Utrecht – biedt dit boek inzicht in verschillende aspecten van de gilden en het systeem van gilden als geheel.

Gilden hebben zeker een half millennium bestaan en worden vaak geassocieerd met conservatisme. In dit boek staat de vraag naar de duurzaamheid van gilden centraal: wat maakte hun langdurig voortbestaan mogelijk?

In Utrecht introduceerden schilders in de zeventiende eeuw spectaculaire vernieuwingen in de kunst, geweermakers ontwikkelden technisch geavanceerde vuurwapens en ambachtsgilden boden jongeren een gedegen vakopleiding. Op politiek gebied eisten de gilden tijdens een oproer in 1610 en de revolutie in 1786-1787 meer inspraak voor hun leden. Beducht voor armoede boden ze als typische representanten van de middengroepen hun eigen leden allerlei sociale voorzieningen.

Nico Slokker is historicus en promoveerde in 2009 aan de Universiteit Utrecht op de geschiedenis van gilden in Utrecht. Via hun symbolische vormentaal brachten de gilden de wereld van het werk in de wereld van de religie. De gilden waren aldus eeuwenlang verbonden met uiteenlopende economische, politieke, sociale, religieuze en zelfs militaire aspecten van de samenleving. Tot 1800 vormden zij de ruggengraat van de stad.