Van den vos Reynaerde

Van den vos Reynaerde, een beroemd verhaal: De hertaling van het oorspronkelijke heldenverhaal uit de dertiende eeuw werd geschreven door Walter Verniers.

Het verhaal is halverwege de dertiende eeuw in Oost-Vlaanderen gemaakt door een zekere Willem. Heldenverhalen waren toen 'in'. Ze waren overigens niet bedoeld om gelezen te worden. De verhalen werden uit het hoofd geleerden dan voorgedragen. Dat verklaart ook waarom ze heel ritmisch zijn en op rijm staan. Ritme en rijm maken dit soort teksten makkelijker te memoriseren en brengen de nodige vaart in de voordracht. Heldenverhalen waren middeleeuws topentertainment.

De geschiedenis is alle heldenverhalen van Willem vergeten behalve één: Van den vos Reynaerde. Reynaert is een held van een speciaal kaliber. Hij is sluw, egoïstisch, leugenachtig, pervers, gewelddadig en sarcastisch. Hij zet alles en iedereeen voor schut. Hij is de perfecte antiheld. Willem heeft die averechtse vos niet uitgevonden. Reynaerts roots gaan terug tot de klassieke oudheid. In het Franse taalgebied werden zijn twijfelachtige heldendaden met een clin d'oeil verteld. Maar de Vlaamse Willem tilt de Reynaert naar een hoger niveau. Zijn versie is beter dan alle vorige. Zijn taal is helder, ritmisch en muzikaal, zijn verzen zijn vlot en dartel. De apotheose van zijn verhaal is buitengewoon origineel. Willem was een geletterd man. Hij richtte zich niet tot een publiek van dorpelingen, maar tot mensen die dachten dat ze beter waren dan de rest. Tot ze de vos Reynaert tegen kwamen...

De tijd is een goede criticus. Als dit verhaal zeven eeuwen oveleefd heeft, dan moet het wel erg goed zijn. Dat is het ook. Het moet een plezier zijn geweest dit perverse verhaal te horen voordragen door een van die middeleeuwse beroepsvertellers. Hopelijk hoort u dat plezier doorklinken, want dat is wat deze hertaling beoogt.