Voor geld is altijd wel een plaats te vinden

Groninger Historische Reeks, 27

Vanaf de oprichting van de eerste aardappelmeelfabriek te Foxhol in 1841 tot ver in de twintigste eeuw heeft de firma W.A. Scholten een belangrijke bijdrage geleverd aan de industriële ontwikkeling van stad Groningen en de Ommelanden. Haar producten – naast aardappelmeel onder meer siroop en sago – werden in heel Nederland verkocht. Grondlegger Willem Albert Scholten (1819-1892) beperkte zich echter niet tot het gebied binnen de onze landsgrenzen. Reeds in 1866 richtte hij in Duitsland zijn eerste buitenlandse aardappelmeelfabriek op. Later zouden er nog meer meer volgen in Oostenrijk-Hongarije en Rusland. Daarmee is de firma Scholten de eerste Nederlandse industriële multinational te noemen.
In dit proefschrift onderzoekt Dorien Knaap de motieven van W.A. Scholten om in het buitenland actief te worden. Daarbij beschrijft zij de wijze waarop W.A. Scholten zijn buitenlandse fabrieken opzette en bestuurde. Dit gebeurde in een tijdperk waarin communicatie- en tranportmiddelen,zeker naar hedendaagse maatstaven, nog slecht ontwikkeld waren, en het voor bedrijven moeilijk was om over grote afstand controle over een buitenlandse vestiging uit te oefenen.
Ten slotte verklaart Knaap waarom sommige fabrieken succesvol waren, terwijl andere reeds na enkele jaren weer werden gesloten of verkocht.

Dit boek over de firma W.A. Scholten biedt zo een fascinerend portret van een pionier uit de Nederlandse industriële geschiedenis
en tegelijkertijd een boeiende beschrijving van diens eerste stappen op de internationale markt. Een belangwekkend boek voor iedereen die zich bezighoudt met de geschiedenis van (Nederlandse) multinationals, maar ook een waardevolle bijdrage aan de economische geschiedschrijving van het Noorden des lands.

Dorien A. Knaap (1968) studeerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen. Na haar afstuderen werkte zij bij de Geschiedeniswinkel van de Rijksuniversiteit Groningen. Van 1996 tot 2001 was zij als assistent in opleiding verbonden aan de economische faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen.