Weerbarstig erfgoed

Kenia 2011. Een man krijgt aids, of een ongeluk, en overlijdt. Zijn kersverse weduwe wordt, met haar kinderen en bezittingen en al, vererfd aan haar schoonfamilie, waarna haar vaak een slavenbestaan wacht. Het is nauwelijks voorstelbaar, maar 'weduwenvererving' is in Kenia bij enkele etnische groepen een traditie die ook vandaag nog in ere wordt gehouden. Weduwen van het Luo volk, een van de veertig etnische groepen waaruit Kenia is samengesteld, spelen in het doorbreken van deze traditie een voortrekkersrol. Hun succes wortelt in het initiatief van de Nederlandse Rentia Krijnen-Hendrikx. Zij kon het zich niet voorstellen dat deze vrouwen, na de dood van hun man, eigendom werden van hun oudste zwager. Zij besloot vier jaar lang duizend gulden per jaar te sturen, zodat die vrouwen een eigen bedrijfje konden beginnen. Dat initiatief bleek in vruchtbare aarde te vallen. In 2011 zijn er 1500, vooral jonge, weduwen met hun duizenden kinderen lid van het weduwenproject en economisch zelfstandig. Maar Weerbarstig erfgoed is niet alleen het verhaal van de Luo weduwen die zich niet wilden laten erven. Het is ook het verhaal van slavernij, kolonialisme en missie, van neokolonialisme en ontwikkelingshulp. Daarom begint het verhaal niet bij het project zelf, maar in het verleden. In het verleden van de initiatiefneemster en haar agrarische opvoeding. Van de Luo en hun tradities. Van Engelse kolonisatoren. Van de missie. Van de Europese settlers. Sieth Delhaas laat ook zien hoe enkele tientallen ongealfabetiseerde etnische groepen uit een onbegrensd gebied binnen de tijd van een eeuw meegevoerd werden in grillige plannen van Europese snit. Hoe zij, op het snijvlak van hun eigen tradities en westerse invloeden, worstelen om hun eigen weg naar een menswaardig bestaan te vinden. Sieth Delhaas pleit daarbij voor een rechtvaardiger interpretatie van het begrip globalisering dan de veelal schril kapitalistische invulling die het meestal krijgt. Een globalisering die stoelt op humaniteit en solidariteit, waarin mensen op wereldwijd niveau zich elkaars bestaan en ontwikkeling aantrekken. Sieth Delhaas (*1936) studeerde na opleidingen journalistiek en theologie Algemene Cultuurwetenschappen aan de Open Universiteit Nederland en volgde de opleiding Filosofie Oost-West. Vanaf 1970 werkte zij als freelance journaliste voor diverse kranten en tijdschriften. In 2004 won zij de essayprijs van de faculteit Cultuurwetenschappen en het tijdschrift LOCUS van de Open Universiteit Nederland.